پمپ آب و آبرسانی و منابع تحت فشار

امروزه با توجه به کاهش بارندگی ها و افزایش مصرف آب در کلان شهرها و شهرهایی که دچار خشکسالی هستند، افت شدید فشار آب مصرفی به خصوص در طبقات بالاتر واحدهای ساختمانی دیده می شود. راه حل این مشکل استفاده از پمپ های آب خانگی می باشد.

پمپ فشار که به آن پمپ مخزن آب نیز گفته می شود، برای پمپاژ کردن آب از منبع مخزن آب، به خانه و باغ شما استفاده می شود. پمپ فشار، آب را از مخزن شما بیرون می کشد و آب تحت فشار را به تمام خروجی ها و شیرهای آب در سراسر خانه و باغ شما می فرستد.

پمپ های آب همانند سایر تجهیزات صنعتی بر اساس معیارها و پارامترهای مختلفی دسته بندی می شوند. در حالت کلی پمپ آب خانگی به سه دسته اصلی : پمپ های بشقابی یا سانتریفیوژی، پمپ های جتی و پمپ های محیطی تقسیم می شوند.

دسته بندی پمپ های آب خانگی بر اساس قدرت موتور آن ها به صورت زیر می باشند.

1. پمپ  آب خانگی نیم اسب مناسب ساختمان یک طبقه با متراژ کمتر از 150 متر
2. پمپ آب یک اسب بشقابی مناسب برای ساختمان های سه طبقه
3. پمپ آب خانگی یک اسب جتی مناسب برای ساختمان های 4 طبقه
4. پمپ آب خانگی یک و نیم اسب دو پروانه مناسب برای ساختمان های پنچ طبقه 10 واحد
5. پمپ آب خانگی دو اسب مناسب ساختمان های پنج طبقه و 14 واحد

پمپ های بشقابی برای نصب باید در ارتفاع بالاتر از مخزن آب قرار گیرند. پمپ های بشقابی معمولا برای پمپاژ کردن سیالاتی مانند آب با گرانروی پایین مورد استفاده قرار می گیرند و توانایی جابجایی سیالات با گرانروی بالا را ندارند.

پمپ های بشقابی معمولا دارای یک یا دو پروانه می باشند که این پروانه از طریق یک شفت به موتور پمپ متصل می شود و با سرعت حدود 3000 دور در دقیقه به گردش در می آید. با چرخش پروانه، سیال ( آب) از دهانه ی مکش وارد منافذ پروانه شده و با فشار از لبه های آن به سمت دهانه ی دهش هدایت می شود.

این نکته را باید در نظر داشت که صدای تولید شده توسط پمپ های بشقابی بسیار کمتر از پمپ های جتی می باشد. از مزیت های پمپ های بشقابی می توان به صدای کمتر نسبت به مدل های جتی، قیمت مناسب قطعات، تعمیر آسان آن ها و ایجاد فشار مناسب برای ساختمان ها نام برد.

پروانه ی پمپ یکی از اجزای مهم پمپ های بشقابی است که بیشترین نقش را در ایجاد فشار بر روی سیال درون پمپ دارد. پمپ های تک پروانه سطح آبدهی و ارتفاع کمتری را نسبت به پمپ های دو یا چند پروانه تامین می کنند.

تفاوت های بسیاری در بین پمپ های تک پروانه و دو پروانه وجود دارد که عبارتند از:

1. میزان دبی و هد آب قابل تامین در پمپ های دو پروانه بیشتر از مدل تک پروانه است و امکان پمپاژ کردن حجم بیشتری از آب فراهم می شود.
2. در ساختمان هایی با تعداد طبقات و واحدهای بیشتر بهتر است از مدل دو پروانه استفاده شود.
3. با توجه به توان بالاتر پمپاژ کردن آب توسط پمپ های دو پروانه، صدای این پمپ ها بیشتر از پمپ های تک پروانه می باشد.
4. با توجه به موارد گفته شده، طبیعی است که قیمت پمپ دو پروانه بیشتر از نوع تک پروانه باشد.

پمپ های جتی که به آن ها پمپ های خود مکش نیز گفته می شود از پرمصرف ترین پمپ های آب خانگی محسوب می شوند. این پمپ ها با ایجاد خلاء در قسمت ساکشن، هوا را از بین برده و سیال را پمپاژ کند.پمپ های جتی به صورت خود کشش می تواند بدون لوله بندی، آب را از اعماق زمین به بالا بکشد.

جنس پروانه های پمپ  های جتی معمولا برنج می باشد، همچنین شرکت های سازنده بر اساس تقاضا، پروانه ها را از جنس استیل ضد زنگ و یا نوریل تولید کرده و به بازار عرضه می کنند. در مناطقی که دارای آب شور است، بهتر است که از پمپ های جتی با پروانه استیل استفاده شود.

طراحی این پمپ ها به گونه ای است که دارای ویژگی مشترک با مپم های گریز از مرکز و جابجایی مثبت است. پمپ های محیطی با دارا بودن کانال محیطی مخصوص پیش از پروانه محوری که به انتقال و مکش قوی تر سیالات کمک می کند، به پمپ های آب کانالی نیز معروف است. این پمپ ها به دلیل داشتن پروانه های توربین مانند، به بهبود پیوسته ی جریان سیالات کمک می کند و برای مصارف خانگی و آب آشامیدنی واحدهای مسکونی مورد استفاده قرار می گیرد.

نحوه ی کار پمپ های آب محیطی بدین گونه می باشد که هنگام ورورد جریان آب از دهانه ی مکش به داخل پره ها، چرخش های مداوم  باعث افزایش سرعت آب شده و با سرعت بالا از دهانه ی پمپ به بیرون منتقل خواهد شد.این پمپ مجهز به دو پروانه می باشد که پره های زیادی روی آن تعبیه شده اند و در دبی های پایین مورد استفاده قرار می گیرند.

انواع پمپ های محیطی بر اساس قدرت موتور

1. پمپ محیطی نیم اسب بخار : مناسب برای ساختمان های تک واحد یک یا دو طبقه.
2. پمپ محیطی یک اسب بخار : مناسب برای ساختمان های تک واحدی سه الی شش طبقه.
3. پمپ محیطی دو اسب بخار : مناسب برای ساختمان های شش الی هشت طبقه.

هر دو مدل پمپ جزء مدل های پرفروش بازار می باشند که باتوجه به عملکرد و کارایی آن ها مورد استفاده قرار می گیرند. این دو مدل تفاوت هایی با هم دارند که عبارتند از:

1. میزان مکش : پمپ های محیطی نسبت به مدل های بشقابی مکش مثبت بیشتری دارند، پس در مواردی که مکش مثبت معیار مهمی برای شما محسوب می شود بهتر است از مدل های محیطی استفاده شود.
2. میزان فشار و دبی : پمپ های محیطی معمولا برای فشارهای بالا و دبی های پایین طراحی شده اند، اما اگر دبی بالا برای شما مهم است خرید پمپ های بشقابی توصیه می شود.
3. وجود ناخالصی در سیال : اگر در جریان آب ناخالصی مانند گاز و هوا وجود داشته باشد پمپ های محیطی آن را به خوبی انتقال می دهند. اما پمپ های بشقابی نمی توانند ناخالصی ها را انتقال دهند ، در این صورت پمپ به درستی عمل نمی کند و احتمال خرابی پمپ آب وجود دارد.
4. کارکرد در شرایط خشک : یکی از تفاوت های عمده ی پمپ های بشقابی و محیطی کارکردن در شرایط خشک است. وقتی که منبع آب تخلیه شده باشد و چاه قادر به تامین سیال نباشد در این صورت اگر پمپ توانایی پر کردن آب را نداشته باشد، در مدت کوتاه دچار مشکلاتی مانند سوختگی سیم پیچ می شود. در پمپ های محیطی این مشکل وجود ندارد و در صورت قطع آب، مایعی درون محفظه ی چرخش پر می شود و از بروز مشکل جلوگیری می کند.